Cục An toàn bức xạ và hạt nhân tham dự Khóa họp lần thứ 68 Đại hội đồng Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế

Cùng tham gia Đoàn có: Ông Nguyễn Đức Linh - Đại biện Đại sứ quán Việt Nam tại Cộng hòa Áo, Đại diện thường trực nước CHXHCN Việt Nam tại IAEA; Lãnh đạo và cán bộ của các đơn vị trực thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ: Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Vụ Năng lượng nguyên tử, Vụ Hợp tác quốc tế và cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Áo.

 Ảnh 1. Đoàn Việt Nam tham dự Đại hội đồng IAEA lần thứ 68

Phiên họp thường kỳ lần thứ 68 của Đại hội đồng IAEA có sự tham dự của gần 3000 đại biểu là các quan chức cấp cao, đại diện từ 178 quốc gia thành viên IAEA và các tổ chức quốc tế chia sẻ, trao đổi thông tin liên quan đến vấn đề bảo đảm an toàn và an ninh hạt nhân; vai trò của IAEA trong phát triển khoa học, công nghệ và thúc đẩy ứng dụng hạt nhân thông qua các chương trình hợp tác kỹ thuật của IAEA; nâng cao hiệu quả của các hoạt động thanh sát hạt nhân. (Ảnh: IAEA /D.Calma)

 Ảnh 2. Thứ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Lê Xuân Định, Trưởng Đoàn Việt Nam tham dự Đại hội đồng IAEA lần thứ 68 đọc phát biểu quốc gia

Bên lề Khóa họp lần thứ 68 Đại hội đồng IAEA, Cục ATBXHN đã có các buổi làm việc song phương với các chuyên gia IAEA thuộc Vụ Thanh sát hạt nhân A, Ban An ninh hạt nhân, Văn phòng các vấn đề pháp lý, Vụ Hợp tác kỹ thuật Châu Á – Thái Bình Dương, gặp gỡ đại diện cơ quan pháp quy hạt nhân của một số quốc gia (Liên bang Nga, Ấn Độ) và một số tổ chức quốc tế (Viện An ninh hạt nhân thế giới, Tổ chức Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện) nhằm trao đổi, thảo luận về các hoạt động hợp tác hiện đang triển khai giữa hai bên.

 
Ảnh 3. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải làm việc với Ông Mohammed Lamari, Vụ trưởng Vụ Thanh sát A (OA), và các chuyên gia Ban thanh sát hạt nhân IAEA

Tại buổi làm việc với với Ông Mohammed Lamari, Vụ trưởng Vụ Thanh sát A (OA), và các chuyên gia Ban thanh sát hạt nhân IAEA, Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải đã phản hồi, cập nhật thông tin đối với từng yêu cầu xác minh của IAEA. Tại cuộc họp, Ông Mohammed Lamari cho biết Việt Nam cơ bản đã đáp ứng phù hợp với các yêu cầu xác minh của IAEA từ đó thể hiện cam kết quốc gia về ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình thông qua việc tuân thủ các nghĩa vụ quốc gia theo quy định của Hiệp định thanh sát toàn diện (CSA) và Nghị định thư bổ sung (AP). Ngoài ra, IAEA đề nghị Việt Nam tiếp tục cập nhật thông tin về chương trình năng lượng hạt nhân và các hoạt động có liên quan theo yêu cầu của CSA và AP.

 Ảnh 4. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải làm việc với bà Elena Buglova, Trưởng Ban An ninh hạt nhân (IAEA)

Tại buổi làm việc với Bà Elena Buglova, Trưởng Ban An ninh hạt nhân (IAEA), Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải đã bày tỏ sự trân trọng đối với những hoạt động hợp tác quan trọng mà Ban An ninh hạt nhân đã hỗ trợ cho phía Việt Nam trong thời gian qua như Phái đoàn đánh giá an ninh hạt nhân quốc tế (INSServ Mission) được triển khai thành công tháng 3/2023 và rà soát, cập nhật Kế hoạch An ninh hạt nhân bền vững tích hợp (INSSP) tháng 11/2023. Kết quả của các hoạt động này đã nhằm giúp Việt Nam xác định được các lĩnh vực cần tăng cường để từ đó hoàn thiện cơ chế an ninh hạt nhân quốc gia, đặc biệt liên quan đến năng lực quốc gia trong phòng ngừa, phát hiện và ứng phó với các sự cố an ninh liên quan đến vật liệu phóng xạ và hạt nhân ngoài kiểm soát pháp quy. Bà Elena Buglova khẳng định IAEA sẽ phối hợp chặt chẽ với Cục để tích cực triển khai các hoạt động đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát hiện an ninh hạt nhân, tăng cường nhận thức về quản lý hiện trường tội phạm liên quan vật liệu phóng xạ và hạt nhân, xây dựng năng lực quốc gia trong quản lý ứng phó hành vi trái phép liên quan vật liệu phóng xạ và hạt nhân ở Việt Nam.

 Ảnh 5. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải làm việc với ông Anthony Wetherall, Trưởng Phòng Hiệp ước và luật hạt nhân, Văn phòng các vấn đề pháp lý (OLA) (IAEA)

Tại buổi làm việc với ông Anthony Wetherall, Trưởng Phòng Hiệp ước và luật hạt nhân, Văn phòng các vấn đề pháp lý (OLA) (IAEA), Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải đã trao đổi thông tin với OLA về tiến độ thực hiện nhiệm vụ xây dựng hồ sơ đề xuất sửa đổi Luật Năng lượng nguyên tử mà Cục được giao chủ trì. Hồ sơ này bao gồm nhiều báo cáo quan trọng như Báo cáo Tổng kết thi hành Luật NLNT 2008, Báo cáo đánh giá tác động của chính sách, Đề cương Luật NLNT sửa đổi. Đến nay, hồ sơ này đã được hoàn tất và theo quy định về xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp đang nghiên cứu và thẩm định hồ sơ trước khi trình Thủ tướng Chính phủ. Việc sửa đổi Luật NLNT 2008 nhằm hoàn thiện, bổ sung các quy định về quản lý bảo đảm an toàn, an ninh, không phổ biến vũ khí hạt nhân và nhằm nội luật hóa quy định của các điều ước quốc tế trong lĩnh vực hạt nhân mà Việt Nam là thành viên. Cục ATBXHN đề xuất OLA sẽ hỗ trợ rà soát và hoàn thiện dự thảo Luật NLNT sửa đổi. Phía OLA cam kết IAEA luôn sẵn sàng hỗ trợ cho Việt Nam trong quá trình xây dựng dự thảo Luật này.

 Ảnh 6. Cục ATBXHN làm việc với Vụ Hợp tác kỹ thuật châu Á – Thái Bình Dương và các chuyên gia kỹ thuật của IAEA

Bên lề Khóa họp lần thứ 68 Đại hội đồng IAEA, Cục ATBXHN đã tham dự buổi làm việc với Vụ Hợp tác kỹ thuật châu Á – Thái Bình Dương nhằm thảo luận về việc triển khai các hoạt động trong khuôn khổ các dự án hợp tác kỹ thuật giữa Cục và IAEA. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải cho biết Cục ATBXHN sẵn sàng phối hợp với IAEA để triển khai các hoạt động đào tạo ngắn hạn, thăm quan khoa học, hội thảo quốc gia… theo thiết kế của các dự án hợp tác kỹ thuật VIE9021, VIE9022 và VIE2024006 giai đoạn 2026-2027. Đồng thời, tại buổi làm việc với Vụ Hợp tác kỹ thuật châu Á – Thái Bình Dương và các Đoàn Lào, Đoàn Campuchia về việc triển khai Thỏa thuận hợp tác ba bên Việt Nam – IAEA – Lào/Campuchia trong thúc đẩy ứng dụng năng lượng nguyên tử, Cục ATBXHN khẳng định Cục ATBXHN sẵn sàng tiếp đón, tổ chức làm việc với các đoàn cán bộ của Lào và Campuchia nhằm hỗ trợ hai quốc gia này trong tăng cường năng lực pháp quy hạt nhân trong quản lý ứng dụng công nghệ bức xạ và kỹ thuật hạt nhân bảo đảm an toàn và an ninh. Cục ATBXHN đề nghị các bên tiếp tục trao đổi thông tin nhằm kịp thời chuẩn bị, tổ chức các hoạt động đào tạo nguồn nhân lực và đáp ứng tốt nhu cầu của phía Lào/Campuchia.

 Ảnh 7. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải làm việc với Ông Alexander Trembitsky, Chủ tịch Cơ quan giám sát an toàn công nghiệp, hạt nhân và môi trường Liên bang Nga (Rostechnadzor)

Trao đổi tại buổi làm việc với Ông Alexander Trembitsky, Chủ tịch Cơ quan giám sát an toàn công nghiệp, hạt nhân và môi trường Liên bang Nga (Rostechnadzor), Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải đã cập nhật thông tin về dự án Trung tâm Khoa học và Công nghệ hạt nhân (CNST) mà Việt Nam đang hợp tác với Liên bang Nga triển khai, bao gồm xây dựng lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu mới với quy mô 10MW. Hiện nay, nhà thầu GSPI (Rosatom) đang tiến hành nghiên cứu khả thi và khảo sát địa điểm cho dự án. Dự kiến cuối năm 2025 khi GSPI hoàn thành báo cáo khả thi và khảo sát địa điểm, Cục ATBXHN sẽ tiến hành thẩm định hồ sơ báo cáo an toàn bức xạ và an toàn hạt nhân của GSPI, theo đó, Cục ATBXHN đề xuất Rostechnadzor hỗ trợ Cục trong thẩm định các báo cáo an toàn hạt nhân đối với thiết kế cơ sở của lò phản ứng nghiên cứu mới. Rostechnadzor cam kết sẽ hợp tác chặt chẽ và hỗ trợ tối đa cho Cục ATBXHN trong quá trình thẩm định nêu trên.

 Ảnh 8. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải làm việc với ông Dinesh Kumar Shukla, Chủ tịch Cơ quan pháp quy năng lượng nguyên tử Ấn Độ (AERB)

Bên lề Đại hội đồng IAEA lần thứ 68, Cục trưởng Cục ATBXHN đã có buổi làm việc với ông Dinesh Kumar Shukla, Chủ tịch Cơ quan pháp quy năng lượng nguyên tử Ấn Độ (AERB). Tại buổi gặp, hai bên đã trao đổi thông tin về hoạt động quản lý pháp quy hạt nhân đối với các cơ sở hạt nhân và ứng dụng bức xạ tại mỗi quốc gia, bao gồm kinh nghiệm của Ấn Độ trong triển khai các dự án lò phản ứng nghiên cứu mới và việc nghiên cứu, triển khai các công nghệ hạt nhân mới (ví dụ như công nghệ lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR)).

 Ảnh 9. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải làm việc với ông Lars Van Dassen, Chủ tịch Viện An ninh hạt nhân thế giới (WINS)

Tại buổi làm việc với Cục trưởng Cục ATBXHN, ông Lars Van Dassen, Chủ tịch Viện An ninh hạt nhân thế giới (WINS) đề xuất phía Cục ATBXHN xem xét và phối hợp tổ chức một số hoạt động tăng cường năng lực về an ninh hạt nhân dành cho các quốc gia khu vực ASEAN về các chủ đề như bảo đảm an ninh vận chuyển vật liệu phóng xạ xuyên biên giới, bảo đảm an ninh thông tin và an ninh máy tính, v.v. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải cho biết đây cũng là những chủ đề mà Việt Nam quan tâm và mong muốn hợp tác với WINS trong thời gian tới.

 Ảnh 10. Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải làm việc với ông Dounia Keda, Giám đốc Trung tâm dữ liệu quốc tế, Tổ chức Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBTO)

Tại buổi làm việc với ông Dounia Keda, Giám đốc Trung tâm dữ liệu quốc tế, Tổ chức Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBTO), Cục trưởng Nguyễn Tuấn Khải đã bày tỏ sự quan tâm của Cục ATBXHN nói riêng và Việt Nam nói chung trong khai thác, sử dụng dữ liệu của các trạm quan trắc của Tổ chức Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBTO), trong đó có các trạm quan trắc đặt tại một số quốc gia khu vực Đông Nam Á. Kết quả phân tích các dữ liệu quan trắc này có ý nghĩa quan trọng trong cảnh báo sớm sự cố rò rỉ phóng xạ từ các nhà máy điện hạt nhân hoặc đánh giá, cảnh báo các vụ nổ hạt nhân trên thế giới. CTBTO đánh giá cao sự quan tâm nghiêm túc của Việt Nam đối với các dữ liệu quan trắc mà CTBTO cung cấp. CTBTO cũng ủng hộ các đề xuất của Cục ATBXHN về một số hoạt động đào tạo nhằm tăng cường nhận thức và nâng cao năng lực của Việt Nam nói riêng và khu vực Đông Nam Á nói chung trong quan trắc phóng xạ môi trường.
Một số hình ảnh của Đoàn Việt Nam tham dự Khóa họp lần thứ 68 Đại hội đồng IAEA:

Ảnh 11. Thứ trưởng Lê Xuân Định, Trưởng đoàn Việt Nam làm việc với bà Lydie Evrad, Phó Tổng Giám đốc IAEA
 
Ảnh 12. Đoàn Việt Nam làm việc với Đoàn Lào, Đoàn Campuchia và Chuyên gia IAEA về Thỏa thuận hợp tác ba bên Việt Nam – IAEA – Lào/Campuchia 

HTQT, Cục ATBXHN