|
|
Các nhà khoa học Thái Lan sử dụng đồng vị bền để cải thiện các chương trình ghi nhãn thực phẩm và dinh dưỡng
Emorn Udomkesmalee, nghiên cứu viên cao cấp, nguyên Giám đốc Viện Dinh dưỡng của Đại học Mahidol ở Bangkok cho biết: “ Lần cập nhật DRI gần nhất của Thái Lan cách đây đã 15 năm trước. Tuy nhiên, rất nhiều khoa học mới liên quan đến dinh dưỡng đã xuất hiện bao gồm công nghệ và các phương pháp tiên tiến. Điều đó kéo theo lượng tiêu thụ dinh dưỡng thay đổi. Giờ đây, chúng ta có các công cụ như kỹ thuật đồng vị bền, điều đó có nghĩa là chúng ta có thể hướng dẫn chính xác hơn chế độ ăn của mọi người.”
Viện Dinh dưỡng - đã hợp tác với IAEA từ năm 1996 - là cơ quan đầu tiên ở Thái Lan cung cấp các dịch vụ phân tích hoàn chỉnh cho việc ghi nhãn dinh dưỡng. Các nhà khoa học ở đó đã dẫn đầu trong nghiên cứu phát triển DRI của Thái Lan và ghi nhãn dinh dưỡng, lần đầu tiên được giới thiệu lần lượt vào năm 1989 và 1998. Các nhà khoa học hiện đang sử dụng kỹ thuật đồng vị bền và các phương pháp khác để thực hiện một loạt các nghiên cứu liên quan đến dinh dưỡng tạo cơ sở cho việc sửa đổi DRI. DRI mới dự kiến sẽ được triển khai từ cuối năm 2018.
Dữ liệu chính xác để xây dựng các hướng dẫn về dinh dưỡng và thực phẩm
Khi xây dựng bất kỳ hướng dẫn về dinh dưỡng nào, độ chính xác rất quan trọng vì DRI ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của con người, Udomkesmalee nói. “Khi xây dựng các hướng dẫn chế độ ăn uống, bạn cần đảm bảo rằng khi bạn nói với mọi người “bốn phần của thực phẩm này”, nó thực sự đáp ứng các yêu cầu về chất dinh dưỡng và năng lượng cho những người ở một độ tuổi và mức độ hoạt động nhất định .”
DRI ảnh hưởng đến tất cả mọi thứ liên quan đến dinh dưỡng ở một nước, từ các nhãn dinh dưỡng trên thực phẩm, hướng dẫn chế độ ăn uống và các chương trình sức khỏe đến nghiên cứu và phát triển thực phẩm. DRI dựa trên sự kết hợp phong phú giữa dữ liệu quốc tế và quốc gia liên quan đến nhu cầu hàng ngày của cơ thể con người đối với năng lượng, carbohydrate, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Tài liệu hướng dẫn bách khoa toàn thư này được chia nhỏ theo từng chất dinh dưỡng riêng biệt và mỗi chương được phân chia theo tuổi, giới tính và các nhóm đặc biệt có thể bị ảnh hưởng lớn bởi các khuyến cáo về dinh dưỡng trong DRI.
Phó Giáo sư Wantanee Kriengsinyos, Viện Dinh dưỡng, chịu trách nhiệm các nghiên cứu về tiêu hao năng lượng và cấu tạo cơ thể cho biết: “Khi phát triển các DRI quốc gia, các nhà khoa học thường lấy dữ liệu quốc tế được áp dụng cho cơ thể con người trên toàn cầu, nhưng không phải lúc nào cũng nắm bắt được nhu cầu chính xác của một quốc gia. 15 năm trước, chúng tôi đã mượn dữ liệu DRI về năng lượng ví dụ như từ các nước phương Tây, nhưng hiện nay chúng tôi thấy mức độ quá cao đối với người Thái và người châu Á nói chung. Nếu chúng ta tiếp tục sử dụng dữ liệu cũ và đi mượn này, chúng ta sẽ to lớn gấp đôi về mặt lý thuyết vì chế độ dinh dưỡng quá nhiều năng lượng”. Ông Kriengsinyos giải thích: "Chúng ta cần phải sửa đổi, mọi người thực sự cần bao nhiêu dựa trên sự tiêu hao năng lượng và chúng tôi đang xác nhận các giá trị này bằng cách sử dụng các đồng vị bền."
Trong khi Thái Lan có thể lọc dữ liệu hiện có để đảm bảo DRI phù hợp với dân số của mình trên quy mô lớn, trong các trường hợp khác, dữ liệu cụ thể phải được thu thập để giải quyết nhu cầu của một số nhóm cụ thể cho Thái Lan.
Ví dụ, đối với hemoglobinopathy, Udomkesmalee giải thích. Đây là một khuyết tật gen do quá tải nguyên tố sắt gây ra. Nó ảnh hưởng đến khoảng 7% dân số thế giới và phổ biến nhất ở châu Phi, lưu vực Địa Trung Hải và Đông Nam Á. “Nếu một phần ba dân số phía đông bắc Thái Lan có thể bị tổn thương do yếu tố này, chúng ta phải hỏi: liệu thực phẩm bổ sung sắt sẽ có hại cho họ? Cách duy nhất để trả lời câu hỏi này là sử dụng các kỹ thuật đồng vị bền để nghiên cứu sự hấp thu sắt.”
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng thực phẩm tăng cường chất sắt không phải là vấn đề trong việc vận chuyển các gen hemoglobinopathy, nhưng nó có thể là vấn đề đối với những người có bệnh đang phát triển mạnh. Những phát hiện của nghiên cứu này sẽ được đưa vào DRI của Thái Lan.
Vấn đề dinh dưỡng ở khu vực Đông Nam Á
DRI được sửa đổi của Thái Lan sẽ giúp định hình lại lượng tiêu thụ thức ăn trong cả nước. Tuy nhiên, những thay đổi này có thể có những tác động vượt ra khỏi biên giới.
“Chúng tôi phải rất cẩn thận khi sửa đổi DRI. Nếu bạn định đưa ra những thay đổi như thế này, đặc biệt là một nước ASEAN, bạn sẽ không chỉ ảnh hưởng đến Thái Lan khi sử dụng DRI của Thái Lan, mà là tất cả các loại thực phẩm và sản phẩm ra khỏi Thái Lan. Nếu DRI về ghi nhãn dinh dưỡng rất khác với tiêu chuẩn của các nước khác, họ sẽ không chấp nhận nó và có thể ảnh hưởng đến thương mại” Udomkesmalee nói. "Vì vậy, DRI sẽ được xem xét và kiểm tra cẩn thận để không những đảm bảo cơ sở khoa học vững chắc, mà còn đảm bảo chúng sẽ phù hợp với các tiêu chuẩn của khu vực."
Ghi nhãn thực phẩm như một sự đối phó với tỷ lệ thừa cân và béo phì đang gia tăng và nội dung này sẽ được thảo luận thêm trong một hội nghị quốc tế sắp tới về dinh dưỡng (International Symposium on Understanding the Double Burden of Malnutrition for Effective Interventions), diễn ra từ ngày 10 đến ngày 13 tháng 12 năm 2018.
Kỹ thuật đồng vị và dinh dưỡng
Đồng vị là một loại nguyên tử có cùng tính chất hóa học nhưng khác nhau về số lượng nơtron trong hạt nhân. Điều này cho phép nó được phát hiện. Một đồng vị được coi là bền khi nó không phát ra bức xạ. Hầu hết các đồng vị xuất hiện trong tự nhiên đều ở trạng thái bền.
Các nhà khoa học có thể sử dụng các máy đặc biệt được gọi là máy đo phổ kế để theo dõi và tách các đồng vị dựa trên trọng lượng của chúng và đếm số lượng và tỷ lệ của chúng. Trong trường hợp hấp thụ sắt, các nhà khoa học cung cấp các bữa ăn hoặc đồ uống thử nghiệm pha trộn với một lượng đồng vị sắt bền cho các tình nguyện viên . Họ phân tích mẫu máu hoặc nước tiểu trước và sau khi ăn hoặc uống. Điều này cho phép đo được lượng đồng vị sắt hấp thụ vào cơ thể.
Để đánh giá tổng tiêu hao năng lượng bằng cách sử dụng kỹ thuật nước dán nhãn kép (doubly-labelled water technique), một tình nguyện viên uống nước có chứa một lượng hai đồng vị bền, không phóng xạ: deuterium (2H2O) –một đồng vị bền của hydro - và oxy-18 (2H18O). Liều được hấp thụ và trộn với nước trong cơ thể. Đồng vị deuterium thải ra khỏi cơ thể chỉ thông qua nước trong cơ thể, chẳng hạn như nước tiểu hoặc mồ hôi. Trong khi dó, oxy-18 thải ra khỏi cơ thể nhanh hơn thông qua hơi thở. Các nhà khoa học lấy mẫu nước tiểu trước và trong 7 đến 14 ngày sau khi tình nguyện viên uống. Họ phân tích các mẫu để xem cơ thể loại bỏ deuterium so với oxy-18 nhanh như thế nào. Đó là cách để đo tốc độ tạo ra carbon dioxide trong cơ thể. Carbon dioxide được tạo ra khi cơ thể tạo ra năng lượng. Do đó, các phép đo của nhà khoa học về sản xuất carbon dioxide cho phép họ tính toán và hiểu lượng năng lượng mà một người đang tiêu hao.
10:10 14/05/2018: Người tiêu dùng Thái Lan sẽ sớm tiếp cận một cách chính xác hơn ghi nhãn dinh dưỡng trên các thực phẩm và các khuyến cáo về lượng tiêu thụ dinh dưỡng. Kết quả này một phần nhờ vào dữ liệu khoa học được thu thập bằng kỹ thuật đồng vị bền. Đây là một trong nỗ lực của chính phủ Thái Lan nhằm sửa đổi Định mức dinh dưỡng trong chế độ ăn uống (DRI) và giúp cung cấp những tư vấn đúng cho người dân. Tài liệu này đưa ra nhữnghướng dẫn về lượng dinh dưỡng tiêu thụ hàng ngày được khuyến cáo và thực phẩm nào có thể đáp ứng được điều đó. Việc này sẽ đảm bảo các chính sách và chương trình dinh dưỡng quốc gia được dựa trên dữ liệu cập nhật.
Viện Dinh dưỡng - đã hợp tác với IAEA từ năm 1996 - là cơ quan đầu tiên ở Thái Lan cung cấp các dịch vụ phân tích hoàn chỉnh cho việc ghi nhãn dinh dưỡng. Các nhà khoa học ở đó đã dẫn đầu trong nghiên cứu phát triển DRI của Thái Lan và ghi nhãn dinh dưỡng, lần đầu tiên được giới thiệu lần lượt vào năm 1989 và 1998. Các nhà khoa học hiện đang sử dụng kỹ thuật đồng vị bền và các phương pháp khác để thực hiện một loạt các nghiên cứu liên quan đến dinh dưỡng tạo cơ sở cho việc sửa đổi DRI. DRI mới dự kiến sẽ được triển khai từ cuối năm 2018.
Dữ liệu chính xác để xây dựng các hướng dẫn về dinh dưỡng và thực phẩm
Khi xây dựng bất kỳ hướng dẫn về dinh dưỡng nào, độ chính xác rất quan trọng vì DRI ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của con người, Udomkesmalee nói. “Khi xây dựng các hướng dẫn chế độ ăn uống, bạn cần đảm bảo rằng khi bạn nói với mọi người “bốn phần của thực phẩm này”, nó thực sự đáp ứng các yêu cầu về chất dinh dưỡng và năng lượng cho những người ở một độ tuổi và mức độ hoạt động nhất định .”
DRI ảnh hưởng đến tất cả mọi thứ liên quan đến dinh dưỡng ở một nước, từ các nhãn dinh dưỡng trên thực phẩm, hướng dẫn chế độ ăn uống và các chương trình sức khỏe đến nghiên cứu và phát triển thực phẩm. DRI dựa trên sự kết hợp phong phú giữa dữ liệu quốc tế và quốc gia liên quan đến nhu cầu hàng ngày của cơ thể con người đối với năng lượng, carbohydrate, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Tài liệu hướng dẫn bách khoa toàn thư này được chia nhỏ theo từng chất dinh dưỡng riêng biệt và mỗi chương được phân chia theo tuổi, giới tính và các nhóm đặc biệt có thể bị ảnh hưởng lớn bởi các khuyến cáo về dinh dưỡng trong DRI.
Phó Giáo sư Wantanee Kriengsinyos, Viện Dinh dưỡng, chịu trách nhiệm các nghiên cứu về tiêu hao năng lượng và cấu tạo cơ thể cho biết: “Khi phát triển các DRI quốc gia, các nhà khoa học thường lấy dữ liệu quốc tế được áp dụng cho cơ thể con người trên toàn cầu, nhưng không phải lúc nào cũng nắm bắt được nhu cầu chính xác của một quốc gia. 15 năm trước, chúng tôi đã mượn dữ liệu DRI về năng lượng ví dụ như từ các nước phương Tây, nhưng hiện nay chúng tôi thấy mức độ quá cao đối với người Thái và người châu Á nói chung. Nếu chúng ta tiếp tục sử dụng dữ liệu cũ và đi mượn này, chúng ta sẽ to lớn gấp đôi về mặt lý thuyết vì chế độ dinh dưỡng quá nhiều năng lượng”. Ông Kriengsinyos giải thích: "Chúng ta cần phải sửa đổi, mọi người thực sự cần bao nhiêu dựa trên sự tiêu hao năng lượng và chúng tôi đang xác nhận các giá trị này bằng cách sử dụng các đồng vị bền."
Trong khi Thái Lan có thể lọc dữ liệu hiện có để đảm bảo DRI phù hợp với dân số của mình trên quy mô lớn, trong các trường hợp khác, dữ liệu cụ thể phải được thu thập để giải quyết nhu cầu của một số nhóm cụ thể cho Thái Lan.
Ví dụ, đối với hemoglobinopathy, Udomkesmalee giải thích. Đây là một khuyết tật gen do quá tải nguyên tố sắt gây ra. Nó ảnh hưởng đến khoảng 7% dân số thế giới và phổ biến nhất ở châu Phi, lưu vực Địa Trung Hải và Đông Nam Á. “Nếu một phần ba dân số phía đông bắc Thái Lan có thể bị tổn thương do yếu tố này, chúng ta phải hỏi: liệu thực phẩm bổ sung sắt sẽ có hại cho họ? Cách duy nhất để trả lời câu hỏi này là sử dụng các kỹ thuật đồng vị bền để nghiên cứu sự hấp thu sắt.”
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng thực phẩm tăng cường chất sắt không phải là vấn đề trong việc vận chuyển các gen hemoglobinopathy, nhưng nó có thể là vấn đề đối với những người có bệnh đang phát triển mạnh. Những phát hiện của nghiên cứu này sẽ được đưa vào DRI của Thái Lan.
Vấn đề dinh dưỡng ở khu vực Đông Nam Á
DRI được sửa đổi của Thái Lan sẽ giúp định hình lại lượng tiêu thụ thức ăn trong cả nước. Tuy nhiên, những thay đổi này có thể có những tác động vượt ra khỏi biên giới.
“Chúng tôi phải rất cẩn thận khi sửa đổi DRI. Nếu bạn định đưa ra những thay đổi như thế này, đặc biệt là một nước ASEAN, bạn sẽ không chỉ ảnh hưởng đến Thái Lan khi sử dụng DRI của Thái Lan, mà là tất cả các loại thực phẩm và sản phẩm ra khỏi Thái Lan. Nếu DRI về ghi nhãn dinh dưỡng rất khác với tiêu chuẩn của các nước khác, họ sẽ không chấp nhận nó và có thể ảnh hưởng đến thương mại” Udomkesmalee nói. "Vì vậy, DRI sẽ được xem xét và kiểm tra cẩn thận để không những đảm bảo cơ sở khoa học vững chắc, mà còn đảm bảo chúng sẽ phù hợp với các tiêu chuẩn của khu vực."
Ghi nhãn thực phẩm như một sự đối phó với tỷ lệ thừa cân và béo phì đang gia tăng và nội dung này sẽ được thảo luận thêm trong một hội nghị quốc tế sắp tới về dinh dưỡng (International Symposium on Understanding the Double Burden of Malnutrition for Effective Interventions), diễn ra từ ngày 10 đến ngày 13 tháng 12 năm 2018.
Kỹ thuật đồng vị và dinh dưỡng
Đồng vị là một loại nguyên tử có cùng tính chất hóa học nhưng khác nhau về số lượng nơtron trong hạt nhân. Điều này cho phép nó được phát hiện. Một đồng vị được coi là bền khi nó không phát ra bức xạ. Hầu hết các đồng vị xuất hiện trong tự nhiên đều ở trạng thái bền.
Các nhà khoa học có thể sử dụng các máy đặc biệt được gọi là máy đo phổ kế để theo dõi và tách các đồng vị dựa trên trọng lượng của chúng và đếm số lượng và tỷ lệ của chúng. Trong trường hợp hấp thụ sắt, các nhà khoa học cung cấp các bữa ăn hoặc đồ uống thử nghiệm pha trộn với một lượng đồng vị sắt bền cho các tình nguyện viên . Họ phân tích mẫu máu hoặc nước tiểu trước và sau khi ăn hoặc uống. Điều này cho phép đo được lượng đồng vị sắt hấp thụ vào cơ thể.
Để đánh giá tổng tiêu hao năng lượng bằng cách sử dụng kỹ thuật nước dán nhãn kép (doubly-labelled water technique), một tình nguyện viên uống nước có chứa một lượng hai đồng vị bền, không phóng xạ: deuterium (2H2O) –một đồng vị bền của hydro - và oxy-18 (2H18O). Liều được hấp thụ và trộn với nước trong cơ thể. Đồng vị deuterium thải ra khỏi cơ thể chỉ thông qua nước trong cơ thể, chẳng hạn như nước tiểu hoặc mồ hôi. Trong khi dó, oxy-18 thải ra khỏi cơ thể nhanh hơn thông qua hơi thở. Các nhà khoa học lấy mẫu nước tiểu trước và trong 7 đến 14 ngày sau khi tình nguyện viên uống. Họ phân tích các mẫu để xem cơ thể loại bỏ deuterium so với oxy-18 nhanh như thế nào. Đó là cách để đo tốc độ tạo ra carbon dioxide trong cơ thể. Carbon dioxide được tạo ra khi cơ thể tạo ra năng lượng. Do đó, các phép đo của nhà khoa học về sản xuất carbon dioxide cho phép họ tính toán và hiểu lượng năng lượng mà một người đang tiêu hao.
LA, Cục ATBXHN, theo IAEA
Tin bài khác
Thống kê truy cập
Online: 11
Số lượt truy cập: 10330365
Lên đầu trang
 |