Ngày đại dương thế giới 2022: Axit hóa đại dương là gì?
09:09 29/06/2022: IAEA kỷ niệm Ngày Đại dương Thế giới của Liên hợp quốc, ngày 8 tháng 6, để nâng cao nhận thức về những lợi ích mà đại dương mang lại. Trong khi sinh kế của hơn ba tỷ người phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên đại dương, đại dương cũng cung cấp một phần lớn lượng oxy mà chúng ta hít thở và hấp thụ khí nhà kính, giảm thiểu tác động lên khí quyển.
Chủ đề của năm nay, Sự hồi sinh: Cùng hành động vì đại dương, nêu bật tầm quan trọng của việc hợp tác cùng nhau nhằm hồi phục đại dương của chúng ta. Trong khuôn khổ Hội nghị về Đại dương của Liên hợp quốc năm 2022, từ ngày 27 tháng 6 đến ngày 1 tháng 7, IAEA sẽ tổ chức một sự kiện bên lề, kết hợp với Sáng kiến Circulate Initiative và Mạng lưới Incubation Network, để thảo luận về các hành động giải quyết ô nhiễm nhựa trên biển.
Đóng một vai trò quan trọng trong hệ khí hậu và thời tiết của Trái đất, cũng như trong chu trình carbon toàn cầu, đại dương là một nguồn lực vô hạn của tự nhiên. Tuy nhiên, các hoạt động của con người đã làm thay đổi cơ bản thành phần hóa học của đại dương. Kể từ cuối những năm 1980, 95% nước bề mặt đại dương trở nên có tính axit hơn. Các đại dương hấp thụ khoảng 30% lượng khí cacbonic (CO2) mà chúng ta tạo ra, làm giảm độ pH của nước biển. Quá trình này được gọi là axit hóa đại dương. Với mức CO2 trong khí quyển cao hơn 50% so với mức tiền công nghiệp, vấn đề đang trở nên tồi tệ hơn.Độ pH và độ axit là gì?
pH là thước đo độ axit hoặc tính bazơ của dung dịch lỏng. Độ pH của một dung dịch biểu thị nồng độ của các ion hydro (H +) và ion hydroxyl (OH-) trên thang từ 0 đến 14. Nước tinh khiết có độ pH bằng 7 và trung tính - không có tính axit hay bazơ - với nồng độ H + và OH- bằng nhau. Dung dịch có độ pH thấp hơn 7 có tính axit, trong khi dung dịch có độ pH lớn hơn 7 là dung dịch bazơ. Thang đo pH là logarit, do đó, giảm một đơn vị pH là độ axit tăng lên mười lần.Trước cuộc Cách mạng Công nghiệp thế kỷ 18-19, độ pH trung bình của đại dương là khoảng 8,2. Ngày nay, độ pH trung bình của đại dương là 8,1. Điều này có nghĩa là đại dương ngày nay có tính axit cao hơn khoảng 30% so với thời kỳ tiền công nghiệp. Vào năm 2100, độ pH của đại dương có thể giảm xuống khoảng 7,8, khiến đại dương có tính axit cao hơn 150% và ảnh hưởng đến một nửa số sinh vật biển, theo Báo cáo đánh giá lần thứ sáu của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC). Ảnh hưởng của một đại dương bị axit nhiều hơn là gì?
Axit hóa đại dương đe dọa các hệ sinh thái biển, điều này cũng ảnh hưởng đến những người sống dựa vào đại dương như một nguồn thu nhập và chế độ ăn uống. Hơn ba tỷ người phụ thuộc vào đa dạng sinh học biển và ven biển cho sinh kế của họ.
Đối với các hệ sinh thái biển, quá trình axit hóa đại dương đặt ra một thách thức gấp hai lần: độ axit cao hơn và tính sẵn có của các ion cacbonat (CO32) thấp hơn. Các sinh vật vôi hóa - chẳng hạn như hàu, cua, nhím biển, tôm hùm và san hô - cần CO32- để xây dựng và duy trì vỏ và bộ xương của chúng. Hơn nữa, các nghiên cứu cho thấy vỏ và xương sinh vật biển có thể hòa tan dễ dàng hơn khi độ pH giảm. Các nhà khoa học đang nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của các sinh vật vôi hóa do axit hóa và làm thế nào một số sinh vật có thể nhạy cảm hơn những sinh vật khác.
Năng lượng do các sinh vật biển sử dụng để chống chọi với các điều kiện có tính axit nhiều hơn có thể làm giảm năng lượng sẵn có cho các quá trình sinh lý, chẳng hạn như sinh sản và tăng trưởng, đe dọa sự ổn định của chuỗi thức ăn sẽ ảnh hưởng đến khả năng phục hồi của hệ sinh thái và các hoạt động kinh tế, chẳng hạn như đánh bắt cá và du lịch. Vai trò của IAEA là gì?
- IAEA hỗ trợ các nước trên thế giới sử dụng hạt nhân và các kỹ thuật có nguồn gốc từ hạt nhân để nâng cao sự hiểu biết dựa trên cơ sở khoa học về những thay đổi của đại dương. Các nhà khoa học tại Phòng thí nghiệm Môi trường biển của IAEA đang sử dụng các kỹ thuật đồng vị để điều tra tác động của quá trình axit hóa đại dương và sự tương tác của nó với các tác nhân gây hại môi trường khác.
- IAEA thành lập Trung tâm Điều phối Quốc tế về Axit hóa Đại dương (OA-ICC) vào năm 2012 để tập trung vào khoa học, nâng cao năng lực và truyền thông về hiện trạng và xu hướng axit hóa đại dương, thúc đẩy việc ra quyết định dựa trên cơ sở khoa học.
- OA-ICC đã hỗ trợ thành lập Mạng lưới quan sát axit hóa đại dương toàn cầu (GOA-ON) vào năm 2013. Cổng dữ liệu GOA-ON cung cấp thông tin về các cơ sở quan trắc axit hóa đại dương và bao gồm quyền truy cập vào dữ liệu thời gian thực.
- OA-ICC cũng quản lý một trang web riêng, truy cập mở, cung cấp một lượng ổn định các báo cáo khoa học, thông tin trên báo chí, thông tin về chính sách và các tài liệu khác liên quan đến quá trình axit hóa đại dương.