IAEA ra mắt Mạng lưới toàn cầu để cải thiện việc quản lý tài nguyên nước
14:02 06/04/2023: Vào Ngày Nước Thế giới, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã ra mắt một mạng lưới toàn cầu nhằm trao quyền cho các quốc gia để phát triển chiến lược quản lý nước phù hợp. Mạng lưới Phòng thí nghiệm Phân tích Nước Toàn cầu (GloWAL) hỗ trợ các Quốc gia thành viên tạo dữ liệu về các mẫu nước, dữ liệu này có thể cung cấp thông tin cho các chính sách và quản lý nước của quốc gia, đồng thời tăng cường năng lực về quản lý nước thông qua học bổng đào tạo và trao đổi cán bộ.
Biến đổi khí hậu có tác động tàn phá đối với nguồn cung cấp nước, với một số khu vực đang trở nên khô hạn hơn và những khu vực khác lại ẩm ướt hơn. Tài nguyên nước đang chịu áp lực ngày càng tăng từ các chất ô nhiễm và chất gây ô nhiễm, các tầng chứa nước không được bổ sung đủ nhanh và lượng nước ngầm sẵn có không thể định lượng rõ ràng. Nếu có dữ liệu về nước, các nhà hoạch định chính sách có thể đưa ra quyết định sáng suốt về việc xác định vị trí các hoạt động nông nghiệp và quy hoạch đô thị, dựa trên tính bền vững và chất lượng của nguồn cung cấp nước số lượng lớn.
Thông qua mạng lưới mới này, IAEA mang các nguồn lực và chuyên môn đáng kể của mình vào việc cải thiện khả năng phân tích nước, góp phần đạt được Mục tiêu Phát triển Bền vững 6 của Liên hợp quốc về Nước sạch và Vệ sinh.
“Ngoài các thể hiện về chính sách, lời hứa và mô tả về mức độ nghiêm trọng của tình hình, điều quan trọng là chúng ta phải cùng nhau thực hiện các bước cụ thể để bắt đầu khắc phục tình hình và đưa SDG 6 trở lại đúng hướng,” Tổng Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi phát biểu tại một sự kiện của IAEA ra mắt Mạng lưới, được tổ chức bên lề Hội nghị về Nước của Liên hợp quốc năm 2023.
Mạng lưới sẽ khuyến khích quan hệ đối tác giữa các quốc gia phát triển và đang phát triển trong các mạng lưới khu vực ở Châu Phi, Châu Mỹ Latinh và Caribe, Châu Á -Thái Bình Dương và Trung Á, để hỗ trợ sự phát triển của mạng lưới thông qua các phòng thí nghiệm được chỉ định, mỗi phòng thí nghiệm được xếp loại là một trong ba “Nút”. Nút Phát triển có năng lực phân tích nước cơ bản và cần đầu tư đáng kể, Nút Tăng trưởng đang hoạt động nhưng cần thêm thiết bị hoặc phát triển năng lực, và Nút Neo được trang bị tốt và hỗ trợ các phòng thí nghiệm hoặc quốc gia khác.
Ông Geraldine Richmond, Thứ trưởng về Khoa học và Đổi mới, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ thông báo đóng góp 650.000 USD cho GloWAL thông qua Sáng kiến Sử dụng Hòa bình của IAEA, cho biết: “Mối liên hệ giữa năng lượng và nước là một lĩnh vực trọng tâm toàn cầu trong thời đại biến đổi khí hậu. Hoa Kỳ mong muốn hỗ trợ Mạng lưới phòng thí nghiệm phân tích nước toàn cầu của IAEA, nhằm mục đích trao quyền cho các quốc gia thành viên tự tạo dữ liệu nước về thành phần hóa học, sinh học và đồng vị.”
Ông Simon Zbindon, Trưởng phòng Chương trình Toàn cầu về Nước, Cơ quan Hợp tác và Phát triển Thụy Sĩ, cho biết: “Tôi rất vui vì việc chia sẻ chuyên môn vốn đã thành công này giờ sẽ được mở rộng với việc ra mắt mạng lưới phòng thí nghiệm toàn cầu GloWAL: Phòng thí nghiệm Thụy Sĩ ở Spiez sẽ hỗ trợ GloWAL về mặt phân tích và đào tạo; Cơ quan Hợp tác và Phát triển Thụy Sĩ sẽ hỗ trợ khởi động dự án với nguồn tài trợ ban đầu cho nhân lực cần thiết.”
Sự kiện ra mắt Mạng GloWAL còn có sự góp mặt của các bộ trưởng, diễn giả cấp cao và chuyên gia đến từ El Salvador, Đức, Moldova, Namibia, Pakistan, Paraguay, Saint Kitts và Nevis, Thụy Sĩ, Tajikistan và Hoa Kỳ, cũng như các đối tác bao gồm Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa LHQ (UNESCO), Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc, Nhóm Ngân hàng Thế giới, Viện Giáo dục Nước IHE Delft và Trung tâm Đánh giá Tài nguyên Nước ngầm Quốc tế (IGRAC).
Ông Petteri Taalas, Tổng thư ký của Tổ chức Khí tượng Thế giới cho biết: “Chúng ta phải nâng cao hiểu biết về chu trình nước. Khuyến nghị của chúng tôi là các quốc gia nên thiết lập các trạm thời tiết tại các địa điểm được chia sẻ trong mạng GloWAL, để có bức tranh rõ hơn về những gì đang xảy ra qua các phép đo thủy văn.”
Thủy văn đồng vị hoạt động trên cơ sở kết hợp của các phân tử nước và các đặc tính đồng vị của chúng, và sự kết hợp của các phân tử nước này, tạo ra một “dấu vân tay” duy nhất cho mẫu nước. Tùy thuộc vào loại phân tử, các nhà phân tích có thể đo tỷ lệ đồng vị để theo dõi dòng nước và thời gian di chuyển của nó. Máy dò đồng vị ổn định có thể được sử dụng để xác định chất lượng nước, trong khi máy dò (phóng xạ) không ổn định có thể được sử dụng để theo dõi chuyển động của nước.
Đầu tháng này, công việc xây dựng để nâng cấp Phòng thí nghiệm Thủy văn Đồng vị của IAEA đã bắt đầu bằng một buổi lễ động thổ tại Trung tâm Quốc tế Vienna. Phòng thí nghiệm sẽ hỗ trợ mạng lưới bằng cách hỗ trợ phát triển năng lực nhiều hơn cho các Quốc gia thành viên và phát triển các phương pháp phân tích hiệu quả hơn. Những phương pháp này rất cần thiết cho các Quốc gia thành viên để thu thập thông tin cần thiết nhằm đưa ra các quyết định quản lý tài nguyên nước đúng đắn.